Той

lat: TOI

з а т. 1. э т н. Қазақ халқының мәдени өмірінде ерекше орын алатын адамның дүниеге келуі, үй болуы, не түрлі қуанышты кезеңдерін атап өту дәстүріне сәйкес өткізілетін дүбірлі салтанатты жиыназақтың дәстүрлі тойына әдетте той иесінің отбасы, жақын туысы, көрші-қолаңы, алыс ағайыны, құда-жегжаты, дос-тамыры, ауыл-аймағы шақырылады, әрбір қуанышты оқиғаға қатысты той сценарийі әртүрлі болады, қалыптасқан әдет-ғұрыптар бойынша, өзіндік ырым-жоралғы, жол-жосыны, тарту-таралғы, сый-кәделерімен атқарылады ]

Той болса тон киелік, жүр, баралық, Бірімізді-біріміз аударалық. Ат арықтар, тон тозар, қадір кетер, Күлкіні онша күйлеп, шуламалық (Абай, Тол. жин.).

Береді тойға жас сән, жасқа той сән, Өлеңді айта алмайсың асқа тойсаң: Өлеңді он екі алуан қаптатайық Осындай бас қосқанда қасқаайсаң (Қара өлең).

2. Біреудің мерейлі қуанышы не бір салтанаттың, мерекенің құрметіне байланысты өткізілетін жайылған дастарқан, дүбірлі, қуанышты жиын, думан.

Ән демекші, мектеп тойына арнап сауық кешін әзірлеу керек-ау деді мұғалім (Б.Майлин, Шығ.).

Әзербайжанды аралап Низами тойынан оралған сапарында сол кезде Қостанайда тұрған Қасым телеграмма берді (С.Мәуленов, Үркер.).

3. а у ы с. Кең, дарқан (көңіл).

Достық үшін қол жетпестен құс ілген Көкірегім ұлы дарқан той мынау. Кейбір жанның ақ ниеті үшін мен Құрбан болсам деймін-ау (Т.Айбергенов, Мен саған.).

Ас бергенін той деді. Жаманды жақсы деді, озбырлығын қайырымдылық қылып көрсетті. Ас бергенін дейді той, Ол қасапшы, бұлар қой, Көп мисызда болмайды ой, Бұл не қыл-ған ел еді! (Ш.Құдайбердиев, Шығ.).