БАБ

lat: BAB

ислам дінін уағыздаушы сақабалардың атағы. Х-ХІІ ғғ. ислам дінінің әсері Қазақстанның оңтүстік өлкесінде өзінің кіршіксіз адалдығымен, білімдарлығымен халық арасында ерекше үлкен беделге ие болды. Ислам дінінің ықпалындағы дәстүрлі ортада Б. өзінің орны мен сан алуан функциясы тұрғысынан діни-рухани және идеологиялық институтқа айналды. Фольклорлық дәстүр Арыстан Бабты барлық бабтардың атасы, яғни, осы үрдістің негізін қалаушысы ретінде әспеттейді. Арыстан Бабтың көп шәкірттерінің бірі – Ахмет Иасауи айтқан екен: «Сайрамда бар сансыз баб, Түркістанда түмен баб, Бабтар бабы – Арыстан баб». Халық арасында Бабтардың рухани және діни беделінің артқандығы сонша олар бірте-бірте өзінің статусы жағынан әулие-әнбиелерге теңестірілді. Бақсы-балгерлердің сарынында олардың есімі мен қасиеттері әулиелермен қатар айтылатын болды. Осыған орай бақсының сарынынан төмендегі үзіндіні мысал ретінде келтіруге болады:                                                                                                                                                                                                  Мағруптағы әулие,                                                                                                                                                                                                                                                                          Машруптағы әулие,                                                                                                                                                                                                                                                                      Түркістанда Түмен баб,                                                                                                                                                                                                                                                                      Сіздерден медет тілеймін.                                                                                                                                                                                                                                                                Сайрамдағы сансыз баб,                                                                                                                                                                                                                                                                Отырарда отыз баб,                                                                                                                                                                                                                                                                                  Ең үлкені – Арыстан баб,                                                                                                                                                                                                                                                                          Ең кішісі – Алаша баб,                                                                                                                                                                                                                                                                        Сіздерден медет тілеймін...