КЕРІК

lat: KERİK

ертеде батырдың, балуанның мінген аты. Керік – тарпаң немесе құлан тәрізді түз тағысы мен үй жылқысының буданынан шыққан жануар. Керік төртпақ, жауырыны жалпақ болып келеді. Мұндай атты батырлардың жорыққа мінгендігі туралы эпостық жырларда айтылады, мәселен «Алпамыс батыр» жырында айтылатын:                                                                              Астына мінген керігі,                                                                                                                                                                                                                                                                                  Шыға келді ойнақтап, –                                                                                                                                                                                                                                                                              немесе:                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Сол уақытта бір палуан                                                                                                                                                                                                                                                                              Келе жатыр ұмтылып,                                                                                                                                                                                                                                                                                    Аяғын жерге сүйретіп,                                                                                                                                                                                                                                                                                Мінген керкін үйретіп –                                                                                                                                                                                                                                                                                деген жолдар керікті батырлар мінгенінен хабар беріп тұр.                                                                                                                                                                                                                  Сонымен қатар, керік сөзi батырлық жырларда теңеудiң компонентi ретiнде де қолданылып, жалпақ, қақпақтай сөзiнiң баламасы ретiнде жұмсалады. Алайда, керік сөзiнiң мәнiне жете мән берiлмегендiктен, батырлар жырының кейiнгi кездегi әртүрлi басылымдарында бұл атау – дыбысталуы ұқсас, мағынасы мүлдем бөлек керек деген сөзбен шатастырылып жүргендігі байқалады. Айталық «Қобыланды батыр» жырының кейінгі басылымында:                                                                                                                                                                              Ақ маңдайлы тұлымым,                                                                                                                                                                                                                                                                        Бiрге туған құлыным.                                                                                                                                                                                                                                                                                    Керекке бiткен жауырын,                                                                                                                                                                                                                                                                        Бiрге туған бауырым, – деген жолдар кездеседі. Егер осындағы үшінші жолды «керiкке бiткен жауырын» деп оқысақ, жалпақ, қақпақ жауырын, мықтылықты аңғаруға болар еді. Өйткенi керiк ат төртпақ, жауырыны жалпақ болып келедi.